Thân thế Liêu_Thái_Tông

Gia Luật Đức Quang chào đời năm 902, trước khi thành lập đế chế Khiết Đan. Cha ông là thủ lĩnh Khiết Đan A Bảo Cơ, và mẹ là người vợ nổi tiếng của A Bảo Cơ, Hoàng hậu Thuật Luật Bình. Ông là con trai thứ hai của họ. Khi trưởng thành, ông được Liêu sử miêu tả là có phong thái đứng đắn và thiên tư tốt, được thường xuyên cùng với cha mẹ tham gia giải quyết các công việc của quốc gia.[1]

Năm 922 sáu năm sau khi A Bảo Cơ lên ngôi hoàng đế Khiết Đan (tức Thái Tổ), Gia Luật Đức Quang được phong làm Thiên hạ Binh mã Đại nguyên soái, dẫn quân tấn công nước láng giềng phía nam là Tấn, tiền thân của nhà Hậu Đường. Năm 923, dưới sự chỉ huy của ông, quân Khiết Đan chiếm được Bình Châu[2]), và cũng đánh bại được Hồ Tốn của tộc Hề. Người ta nói rằng sau đó ông theo phò Thái Tổ đánh bại các bộ lạc Quyết Lý, Ngạc Nhĩ Đa Tư, kiểm soát hành lang Hà Tây, chiếm giữ Cam châu từ tay người Hồi Hột, công phá quốc đô của Bột Hải, và đại phá quân Đảng Hạng.[1]

Năm 926, Liêu Thái Tổ quyết định thảo phạt Bột Hải quốc. Trong chiến dịch đó, ông chiếm giữ thành trì quan trọng của người Bột Hải là Phu Dư[3][4] (sau sự kiện này, Bột Hải chính thức diệt vong, mặc dù Thái Tổ chưa thể chiếm ngay được quốc đô Bột Hải).[5] Liêu Thái Tổ thiết lập ra Vương quốc Đông Đan trên lãnh thổ cũ của Bột Hải, đặt quốc đô ở Phu Dư, phong anh trai của Gia Luật Đức Quang là Gia Luật Bội làm Đông Đan vương, với danh hiệu: "Nhân Hoàng vương", và dùng danh xưng cho chính mình là "Thiên hoàng đế" và vợ là Thuật Luật Bình là "Địa hoàng hậu". Ông phong cho Gia Luật Đức Quang làm "Thái tử Đại Nguyên soái", phụ trách kinh đô Khiết Đan là Lâm Hoàng[6]), nơi mà trước đây Gia Luật Bội từng phụ trách.[4]

Tuy nhiên không lâu sau khi chiếm được Phu Dư, Liêu Thái Tổ lâm bệnh và đột ngột qua đời khi vẫn còn ở Phu Dư. Thuật Luật hoàng hậu chiếm lấy đại quyền, bà và Gia Luật Bội hộ tống di thể Thái Tổ về Lâm Hoàng, cử em trai của nhà vua là Gia Luật An Đoan làm phụ chính tạm thời cai quản Đông Đan. Khi trở lại Lâm Hoàng, bà muốn truất tư cách kế vị của Gia Luật Bội, vì mà yêu thương Đức Quang hơn. Tuy nhiên, theo truyền thống, bà triệu tập các tù tưởng, cùng với Gia Luật Bội và Gia Luật Đức Quang. Hoàng hậu nói với họ: Ta thương yêu cả hai đứa con trai này, nhưng không biết nên chọn ai trong số chúng làm hoàng đế. Các người nếu quyết định chọn ai thì cứ chạy đến ôm đứa đó. Các tù trưởng biết rằng bà thương Đức Quang, bèn chạy đến ôm chân ông. Do đó hoàng hậu lập Đức Quang làm hoàng đế, là Liêu Thái Tông. Gia Luật Bội tức giận trước âm mưu của mẹ mình, bèn dẫn mấy trăm quân sĩ chạy trốn đến Hậu Đường (triều đại kế tục nước Tấn), nhưng bị người Khiết Đan bắt lại được. Thuật Luật hoàng hậu không trừng phạt ông ta, mà đưa về Đông Đan.[4][7]